تا بهحال در کویر بهشت را دیدهای؟ به حتم دیدهای. مگر میشود ایرانی بود و در دل کویر بهشت نساخت؟
باغ شاهزاده ماهان در کرمان، حمام فین کاشان، باغ دولت آباد یزد و همینطور خانههایی که معماران هنرمند ایران زمین با ساختشان به زندگی در شهرهای کویری جریان بخشیدند.
هر کدام از این خانهها داستانی دارد و عاشقیها به همراه. بشنویم از داستان عشق ۴۰۰ سالهی مینو در سرزمین خشت و کاهگل.
عمارتی که امروز نام خانه مینودر (درب بهشت) بر روی آن گذاشته شده، روزگاری حوالی سالهای ۱۳۳۰، نارنجستان خانهی بزرگی بود متعلق به خانواده اولیا.
این خانه در بافت تاریخی یزد و تنها سه دقیقه پیادهروی تا میدان امیرچخماق دارد.
خانه مینودر، توسط آقای دکتر سید محمود مصطفوی مدنی و همسر ایشان بیبی سادات روهنی در سال ۱۳۳۶ از صاحب قبلی آن یعنی آقای دکتر اولیا خریداری شد.
دکتر مدنی دومین دندانپزشک آکادمیک یزد بودند و این خانه را با هدف تغییر کاربری به مطب خریداری کردند و به مدت ۳۰ سال درآنجا به طبابت پرداختند.
پس از سال ۱۳۶۶ و فوت دکتر مدنی از خانه به عنوام انبار مغازههای اطراف استفاده شد و در ۳۰ سال اخیر مینودر خالی از سکنهماند و روزبهروز بیشتر رو به ویرانی میرفت، تا اینکه ورثه تصمیم به فروش خانه گرفتند.
اما در میان فرزندان دکتر مدنی، یکی از دختران ایشان به نام مینو، به عشق یادگاری مانده از پدر خانه را از سایر خواهران و برادرانخود خریداری کرده و تصمیم به مرمت و بازسازی آن میگیرد.
بازسازی این بنا به کوشش شرکت هرندی در سال ۱۳۹۷ شروع میشود تا شکلی کاملاً مدرن و امروزی در دل یک بنای تاریخی احیاشود و امروزه به عنوان یکی از خاصترین اقامتگاههای شهر یزد در اختیار مهمانان قرار بگیرد.
ومينودر با تمام چالشهای عجیب و پیچیدهای که در خین مرمت با آن مواجه شد سرانجام پس از ۲سال به یکی از بی نظیرترین و مدرنترین بازسازی های انجام شده تا به امروز تبدیل می شود.
مینو مدنی می گوید: نظر استودیوی هرندی از ابتدا بر این بود که در خانه تاریخی می شود به سبک جدید کار کرد. همه چیز مدرن باشد. سرویس های اختصاصی و تزیینات مدرن. در این پیوند (قدیم و جدید) هدف این بوده که مردم را تشویق کنند که به جای تخریبخانههای قدیمی می توان در این خانه ها به سبک جدید زندگی کرد.
خانهی مدنی در طول سالیان متمادی شاهد مداخلات و ساخت و سازهای غیرکارشناسانه بوده است و بازسازی برخی اتاقها به دلیل دسترسی سخت از خیابانها باریک و همچنین مدفون شدن زیر خاک بسیار چالشبرانگیز بود.
تا جایی که صاحبان بنا حتی در گذشته از وجود دو اتاقی که در زیرزمین خانه با خاک پر شده بود بیخبر بودند و در حین بازسازی ایناتاقها خودشان را نمایان کردند.
همچنین بسیاری از طاقچهها و طاقها زیر خاک مدفون مانده بودند، به همین خاطر در مدرنسازی بنا از شکل هلال بسیار استفاده شدهاست.
پلههای فلزی و مارپیچی شکل که امروزه در بنا برای دسترسی به بام خانه کار گذاشته شده است، نصب آن خود یک چالش بزرگ بود وآن را از روی بام با چرثقیل به صورت عمودی وارد خانه کردهاند.
در راستای بازسازی به عناصر اصلی فضای معماری ایران (نور، آب، گیاه) توجه ویژهای شده است.
پرهیز از مداخلات غیرضروری، تشخیص بقایای گذشته و مداخلات بهروز، اجتناب از شبیهسازی دقیق گذشته، استفاده از تکنیکهایسازگار با مصالح سنتی به کار رفته در ساخت اولیه، اصولی بود که معماران در مرمت مینودر از آن پیروی کردند.
مینودر کوچک است. ۱۴۵ متر مربع، مساحت کل زمین و در مجموع با دو اتاق سرداب ۱۸۵ متر مربع مساحت کل خانه است.
به همین دلیل این اقامتگاه بیشتر به صورت دربستی (که نوع جدیدی از اقامتگاهها پس از شیوع کرونا بود) اجاره داده میشود.
سه اتاق خواب، یک نشیمن و یک حیاط کوچک و فضای بام همگی در اختیار شماست.
همچنین در اقامتگاههای دربستی اقامت به همراه صبحانه است و هر روز صبح پرسنل اقامتگاه صبحانه مهمانان را آماده کرده و پس ازآن برای احترام به حفظ حریم شخصی مهمان اقامتگاه را ترک میکنند.
سه اتاق مینودر همگی دبل هستند.
اتاق سبز یا سه دری، تنها اتاق رو به حیاط که روزگاری اتاق انتظار بیماران در مطب دکتر مدنی بوده است. این اتاق به گونهای طراحیشده که مناسب برای افراد کمتوان نیز هست.
اتاق بنفش و اتاق آبی هر دو در زیرزمین یا سرداب قرار گرفتهاند و پر از سکوت هستند. جایی که شما میتوانید خوابی عمیق و آرامشیبینظیر را تجربه کنید.
اتاق نشیمن که یک آشپزخانه کوچک دارد نیز اتاق طبابت دکتر مدنی بود.
در این اتاق هماهنگی رنگها، طراحی ارسیها به شکل مربع مانند، آجرچینی سقف و استفاده از گیاهان حس و حال عجیبی به فضاداده است.
کفپوش اتاقها به سبک مینیمال همگی سیمان یک دست سفید رنگ است که مربعهای آهنی طلایی رنگ کوچکی به صورت تک و تعدادمحدود در آن به کار رفته است. همچنین تمام کاشیهای بکار رفته در مینودر دستساز هستند.
مینودر یزد اولین خانهی ایرانی معرفی شده در مجلهی معماری Stirworld به قلم افرا صفا است.